Fazla çalışma ücretleri -halk arasında mesai ücreti-işçilerin en fazla mağdur edildiği alandır. Nitekim işçiler, fazla çalışma ücretlerinin ne denli önemli olduğunu bilmemekte, işlerini kaybetme korkusu ile işverenlerinin fazla çalışma isteklerini geri çevirememekte ve neticesinde hak ettikleri bedelleri alamamaktadırlar. Bu noktada işverenlerin kötü niyetli oluşu ve işçilerin hak aramada yeterli ilgi ve alakayı göstermemeleri, uygulamada en büyük sorunlardan birisi olarak ‘fazla çalışma ücretlerinin ödenmemesi’ konusunu karşımıza çıkarmıştır.
Fazla çalışma ücretinin işverenden tahsili ve dava süreci ile ilgili detaylı bilgi isteyenler linkteki makalemizi okuyabilirler. Fazla Çalışma Ücretinin Tahsili ve Dava Süreci için tıklayınız.
270 SAAT KRİTERİ Hakkında Yasal Düzenleme
İş Kanunu’na göre haftalık çalışma süresi aksi kararlaştırılmadıkça 45 saattir. Yine aynı kanuna göre bir işçinin günlük çalışma süresi 11 saati geçmemelidir. Gece çalıştırılan işçiler için de 7,5 saati aşan çalışmalar fazla çalışma olarak sayılacaktır. Bu süreleri aşan çalışmalar fazla çalışma olarak adlandırılır. Peki fazla çalışmada 270 saat kriteri nedir ?
Bir işçinin haftalık 45 saati aşan çalışmaları fazla çalışma olarak nitelendirilir. Bununla birlikte bir işçi, yılda en fazla 270 saat fazla çalışma yapabilir. Nitekim İş Kanunu’nun 41. maddesine göre ‘Fazla çalışma süresinin toplamı bir yılda iki yüz yetmiş saatten fazla olamaz’ demektedir.
Peki yılda 320 saat çalışan bir işçi, geride kalan 50 saat için fazla çalışma ücreti talep edemeyecek midir ? İş Kanunu’ndaki 270 saatlik fazla çalışma sınırlamasına rağmen işçi bu sürelerden fazla çalıştırılmışsa ; bu süreler için de fazla çalışma ücreti talep edebilecektir. Yani yılda 320 saat çalışmış bir işçi, kanun gereği doğan 50 saatlik fazla çalışma ücretini de talep ve tahsil edebilecektir.
270 SAATLİK FAZLA ÇALIŞMANIN İŞÇİNİN MAAŞINA DAHİL OLUP OLMAMASI
İşverenler, uygulamada ve iş sözleşmelerinde, işçi maaşlarına 270 saatlik fazla çalışma ücretlerinin de dahil olduğunu söyleyebilir, bu hususu mahkemede savunma olarak sunabilir veya iş sözleşmesine buna ilişkin madde konulabilir. Bu halde, işçiye ödenen aylık maaş ile o aya düşen fazla çalışma ücreti hesaplanacak ve ortaya çıkan sonuca göre karar verilecektir.
İşçi ücreti, 270 saatlik fazla çalışma ücretini karşılamıyor ise ; işverenin ‘270 saatlik fazla çalışma ücrete dahildir’ savunması kabul edilmeyecek ve işveren, işçiye fazla çalışma ücretlerini ödemekle yükümlü olacaktır.
İşçi ücreti, 270 saatlik fazla çalışma ücretini karşılıyor ise ; 270 saatten fazla bir çalışma yapılmışsa buna ilişkin ödemeler gerçekleşecektir.
İŞ SÖZLEŞMESİNDE FAZLA ÇALIŞMALARIN ÜCRETE DAHİL OLMASI
Bazı işverenler, işçileri ile aralarında yapmış oldukları iş sözleşmelerinde, 270 saatlik fazla çalışma ücretlerinin aylık maaş içerisinde olduğuna yönelik düzenleme yapmaktadır. Bu husus kanunumuz açısından bir aykırılık teşkil etmezken fazla çalışmaların olup olmadığı işçinin yıllık fazla çalışma süresine göre tespit edilebilecektir. Nitekim bu husus iş sözleşmesinde olabileceği gibi personel yönetmeliğinde de olabilir. Personel yönetmeliği gibi tüm işçileri ilgilendiren bir husus var ise işçilerin bu düzenlemeden haberdar oldukları kanıtlanmalıdır.
İş sözleşmesinde fazla çalışmaların ücret içerisinde olduğunu varsayalım. Bu noktada işçinin fazla çalışma alacağı hesaplanırken yıllık 270 saat fazla çalışmanın karşılığı yapılan fazla çalışma, toplam süreden indirilir ve bu şekilde hesaplama yapılır. Yargıtay’ın ilgili kararları da bu şekildedir. İş Kanunu’nun 41. maddesinde düzenlenen 270 saatlik fazla çalışma süresine ilişkin Yargıtay Kararlarından bazıları şu şekildedir :
Yargıtay 9 . HD. : İş sözleşmesinin 5. maddesinde yasal fazla çalışmaların aylık ücretin içinde ödendiği belirtilmiş olmakla yıllık 270 saat fazla çalışmanın karşılığı yapılan fazla çalışma süresinden indirilmelidir. Somut olayda davacının günlük çalışma süresi tanıkların ortak beyanlarına göre hesaplanmış ve İş Kanunu’nun 68. maddesine göre ara dinlenme süreleri düşülmüştür.
Buna göre haftalık 7,5 saat fazla çalışma hesabı dosya içeriğine uygun ise de taraflar arasında imzalanmış olan iş sözleşmesinin 5. maddesinde yasal fazla çalışmaların aylık ücretin içinde ödendiği belirtilmiş olmakla yukarıdaki hükümlere göre yıllık 270 saat fazla çalışmanın karşılığı yapılan fazla çalışma süresinden indirilmelidir. (2009/29857 E. , 2012/1433 K.)
Yargıtay 9. HD.: Personel yönetmeliği davacıya tebliğ olunmadığından yıllık 270 saat kuralı geçerli değildir.
Yargıtay 9. HD.: Sözleşmede genel tatil, hafta tatillerinde çalışabileceği ve bunun için ilave ödeme yapılmayacağını kabul ettiği anlaşılmakla bu hüküm 270 saatin ücrete dahil olduğu anlamında yorumlanmalıdır.
Yargıtay kararları sorgulama ekranına buradan ulaşabilirsiniz.
Merhabalar.
Ben bir kargo firmasın şube müdür olarak 22.04.2011-17.07.2013 yılları arasında 08:00-19:00 saatlerı arsında cumartesi günleri dahil olmak üzere çalıştım.Her sene başında fazla çalışma muvafakatnamesi imzalatıldı.Fakat maaş bodrolarımız detaylı olarak tarafımıza gönderilmiyordu.Sadece herkezin aldığı maaşın yazdığı bir kağıdı imzalıyorduk.İşten çıkmadan önce bodrolarımı istedim ve detayında aylık 70-80 saat mesai yapmama rağmen 20 saat civarında mesai gösteriliyor.Ben hakkımı almak istiyorum.Bu konuda ne yapmam gerekiyor.Saygılarımla…
İyi günler.
Ocak başından beri fazla mesai yapmaktayim. Yaklaşık 350 saat fazla mesaim var. Doğru dürüst hafta tatili kullanmadım ve araliksiz 12 sey saatlik çalışmalar yaptım buna gece çalışmaları ve 5 er saatle işe gelmek dahil. Hafta tatili kullanmak istediğimiz durumlarda hafat sonraları 12 saat çalışarak tatil yapabildik. Haklarımı isteyerek işten çıkarmalarını talep ettip kubul edilmedi. Haklarımı almak için ne yapabilirim.
Teşekkürler.
Merhaba,
Fazla çalışmalarınızın tahsili için açacağınız davayı çalışırken de açabilirsiniz. Şayet dava açma arzusunda iseniz lütfen iletişim bölümünden bize ulaşınız.
özel bir iş yerinde 27.10.2007 tarihinden beri çalışmaktayım. bu işyerinde çalışma saatimiz 12/24 şeklinde yani 12 saat çalışıyoruz 24 saat dinleniyoruz. ( bir gün gündüz 08:00 – 20:00 ertesi gün 20:00- 08:00 şeklinde ) Bu da aylık 240 saat ile 252 saat olarak değişmektedir. maaş bodrolarımız da sadece aldığımız ücret görünmektedir. şuan 1300 tl fazla mesai bölümü boş görünmekte ve yol yemekte kendi cebimizden yiyoruz..
alacaklarımı alabilirmiyim veya nasıl alırım…
Merhaba,
Dava açabilirsiniz. Bulunduğunuz yerden bir avukata danışırsanız daha sağlıklı ilerlersiniz.
4yıl 8ay bır fırmada çalıştım. Kıdem tazmınatım odenerek ıs akdıme son verıldı Kıdem tazmınatım ıcın hesaplanan ıhbar ve feragatnameyı imzaladım . fakat fazla mesai kısmı boş oldugu için herhangi bir ücret alamadan işime son verıldı. Attıgım imza nedeniyle fazla mesai davası açamaz mıyım_?
Merhaba,
İmza attığınız evrakı görebilirsek daha sağlıklı yardımcı olabiliriz.
Merhaba,
Bir iş yerinde güvenlik görevlisi olarak çalışmaktayım. 2015 yılı 9. aya kadar 1000 saatin üzerinde mesai fazla mesai yaptım. Kanunda 270 saatin üzerinde fazla mesai tutulamaz olarak belirtiliyor. Fakat şirket ile aramızda 2015 Yılı başında fazla mesai tutmak için kağıt imzaladık. Bu imza 270 saat fazla mesaiyi geçmesini de kapsıyormu. fazla mesai 270 saati geçtiği için mahkemeye başvurup kıdem tazminatı talep edebilirmiyim.
Merhaba,
270 saat Yargıtayın uygulamalarda dikkate aldığı saat. Bunun üzerinde bir çalışmanız var ise hakimin takdiri ile gerekli ücretinizi alabilirsiniz.
Merhaba,
Ne kadar fazla çalışmalarınız olduğunu lütfen kendiniz hesaplayınız.
2004 den beri beri bi tekstil firmasında çalışıyorum askere gittim geldim falan ve şimdi hala çalışıyorum dört yıl önce bi sözleşme imzalattılar çalşma saatleri bilmem şirketin istedği bşka bölümde çlşrm falan nyse haftalık çlşma saati 45 saat yazıyor biz cumartesiyide normal çlşyoruz ve 54 saat oluyor muhasebeciye sordum yasal mı yok işinize gelirse dedi uyuz oldum şimdi geriye dönük bi hak alınabilirmi bi tk bn değilim en az otuz kişi var böyle izlenecek bi yol kamera kaydı şahit parmak okuyucu her şey var Teşekkürler kolay gelsin.
Merhaba,
İmzalamış olduğunuz sözleşmelerin içeriği ne olursa olsun fazla çalışmalarınız var ise bunlar dava yoluyla tahsil edilebilecektir. Sizinle birlikte çalışan iş arkadaşlarınızın mahkemede tanıklık yapması çok önemli olup bu tanık beyanları ile davayı kazanacaksınız. Dava açmak konusunda ciddi ve kararlı iseniz iletişim bölümünden bize ulaşabilir, detaylar için ofisimizde toplantı günü ayarlayabiliriz.
270 saat kuralı yıl içinde mi olmalı yoksa örnek veriyorum. Bugün 15 Ocak 2024 tan geriye dönük bir yıl mı
Merhaba,
Yıl içerisinde yapılan fazla çalışmalar hesaplanır. Örneğin 2014 yılı içerisindeki fazla çalışmalar değerlendirilir ona göre hesaplama yapılır.