Lisanssız yazılım kullanımı, ülkemizde hat safhalarda olup hukuki açıdan tespiti ve takibi sürecinin iyi irdelenmesi gerekir. Nitekim yazılımların kullanımı, sahte markaların satımı gibi halka açık alanlarda tespit edilememektedir. Mühendislik firmaları, fabrikalar ve yazılıma ihtiyaç duyan firmalar, yazılımları kendi firma bünyelerinde kullanmakta ve bu durum yazılımların, firmaları tarafından tespitini zorlaştırmaktadır. İşbu nedenle lisanssız yazılımların tespiti teknik bir konu olup şirketlerde tespit yapılması, hukuki sürecin işletilmesi gerekmektedir.
Lisanssız Yazılım (Korsan Yazılım) Tespiti ve Yasal Düzenleme
Lisanssız yazılım kullanımı, Türk Hukuku tarafından koruma altına alınmıştır. Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu, bilgisayar programlarının(yazılımların) korunmasının sağlandığı kanun olup lisanssız yazılım kullanma fiilini suç saymıştır. Fikir ve Sanat Eserleri Kanununun 1/B maddesi tanımlar başlığında olup ‘bilgisayar programı‘ şu şekilde tanımlanmıştır : ‘Bir bilgisayar sisteminin özel bir işlem veya görev yapmasını sağlayacak bir düzene konulmuş bilgisayar emir dizgesini ve bu emir dizgesinin oluşum ve gelişimini sağlayacak hazırlık çalışmalarını ifade eder.’
Görüldüğü üzere Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu, bilgisayar programlarını (yazılımları) da koruma kapsamına almış ve eser niteliğinde saymıştır. Yine Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nun 71. Maddesinde de yazılımları lisanssız kullanan kişilerin suç sayılan bu fiillerinin yaptırımları düzenlenmiştir.
Fsek 71. Maddeye göre : ‘ Bir eseri, icrayı, fonogramı veya yapımı hak sahibi kişilerin yazılı izni olmaksızın işleyen, temsil eden, çoğaltan, değiştiren, dağıtan, her türlü işaret, ses veya görüntü nakline yarayan araçlarla umuma ileten, yayımlayan ya da hukuka aykırı olarak işlenen veya çoğaltılan eserleri satışa arz eden, satan, kiralamak veya ödünç vermek suretiyle ya da sair şekilde yayan, ticari amaçla satın alan, ithal veya ihraç eden kişisel kullanım amacı dışında elinde bulunduran ya da depolayan kişi hakkında bir yıldan beş yıla kadar hapis veya adli para cezasına hükmolunur.’ denilerek lisanssız yazılım kullanımı bu madde kapsamında ceza sayılmış ve yaptırıma bağlanmıştır.
Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’na buradan ulaşabilirsiniz.
Lisanssız Yazılım(Korsan Yazılım) Kullanımlarının Tespiti Süreci
Hukuk büromuz ulusal ve uluslararası anlamda yazılımların avukatlığını yapmakta, lisanssız kullanımların tespitlerini gerçekleştirmektedir. Kaçak yazılım kullanımlarının tespiti titiz bir çalışmayı gerektirmektedir. Nitekim tespit süreci şu şekilde ilerlemektedir :
- Yazılımı lisanssız kullanan firmanın tespiti
- Firma aleyhinde savcılıkta suç duyurusu ve Arama Kararı talebi
- Lisanssız kullanımı gerçekleştiren firmada kolluk aracılığıyla tespit
- Savcılık ve Tazminat Davası Süreci
Lisanssız yazılım tespit süreci bu şekilde olup firmanın tespitlerini gerek biz avukatlar, gerekse de yazılım firmaları gerçekleştirmektedir. Nitekim tespit gerçekleştirildikten sonra Arama Kararı alınabilmesi için delil gerekmektedir. Ceza Muhakemesi Kanunu’nun ilgili maddeleri uyarınca Arama Kararı verilebilmesi için makul şüphenin olması gerekmektedir. Biz yazılım avukatları da delil sunarak şüpheli firmalar hakkında Arama Kararı almakta ve kolluk aracılığıyla şüpheli firma bünyesinde tespit işlemi gerçekleştirmekteyiz.
Lisanssız Yazılım(Korsan Yazılım) Kullanımında Savcılık Süreci ve Tazminat Davası
Arama Kararı neticesinde bir firma bünyesinde lisanssız yazılım kullanımın tespiti halinde Savcılık Makamı suçun oluştuğu kanaatine vardığı takdirde şüpheli firma yetkilileri hakkında dava açacak ve yargılanmalarını talep edecektir. Açılacak dava, suçun ağırlığı nedeniyle Asliye Ceza Mahkemesinde görülecek ve yargılama başlayacaktır. Yargılama neticesinde suç işlendiği kanaatine varıldığı takdirde ilgililer ceza alacaktır.
Ceza Yargılaması sürecinde veya bitimiyle birlikte tazminat davası da gündeme gelebilecektir. Nitekim Fikir ve Sanat Eserleri Kanununun 68. Maddesine göre mali haklara tecavüz halinde hakları ihlal edilen firmalar tazminat davası açabilecektir. FSEK 68. Maddeye göre : ‘Eseri, icrayı, fonogramı veya yapımları hak sahiplerinin bu Kanuna uygun yazılı izni almadan, işleyen, çoğaltan, çoğaltılmış nüshaları yayan, temsil eden veya her türlü işaret, ses veya görüntü nakline yarayan araçlarla umuma iletenlerden, izni alınmamış hak sahipleri sözleşme yapılmış olması halinde isteyebileceği bedelin veya bu Kanun hükümleri uyarınca tespit edilecek rayiç bedelin en çok üç kat fazlasını isteyebilir’ denilmiştir. Bu maddeye göre örneğin şüpheli firmada tespit edilen lisanssız yazılımın fiyatı 10.000 Türk Lirası ise tazminat davası açacak yazılım firması bu bedelin en çok üç katına kadarını talep edebilecektir.
Uzlaşma
Lisanssız Kullanımı(Korsan Yazılım Kullanımı) Gerçekleştiren Firma ile Yazılım Firmasının Uzlaşması Durumu
Lisanssız yazılım kullanımı FSEK 71. Madde kapsamında şikayete bağlı bir suç olup takibi şikayete bağlıdır. Bu nedenle müşteki sıfatında olan yazılım firmaları şikayetlerini geri çekebilme imkanına sahiptir. Yazılım firmalarının şikayetlerini geri çekmeleri halinde Savcılık Makamı dosyanın takipsizliğine karar verecek ve şüpheli firma aleyhine yapılan tüm işlemler hiç yapılmamış sayılacaktır. Tabii ki şikayetçi firmalar, şikayetlerinden vazgeçmek için şüpheli firma ile uzlaşma görüşmeleri gerçekleştirecek ve taleplerinin karşılanmasını dileyecektir. Bu süreç uzlaşma olarak adlandırılmakta ve bugün birçok firma hakkında şikayet uzlaşma ile sonlanmaktadır.
Lisanssız Yazılımların (Korsan Yazılımların) Tespiti İçin Vekaletname Çıkarılacak Avukat Bilgileri
Lisanssız yazılımların tespiti ve hukuk büromuzla bu işlemlerin gerçekleştirilmesi adına irtibata geçiniz. Vekaletname bilgileri için tıklayınız.
Merhaba,
Firmamiza yabanci bir (yurtdisi) firmadan lisamssiz yazilim kullanilmis olabilecegine dair e mail geldi. Tarafimaza bildirdikleri mac adresli bilgisayar firmamiza ait degil. Firmaya bu bilgiyi gonderdik. Bu programin sirket networukunde goruldugu bilgisi bize verildi. Bu durumda surec nasil isler bunun tespiti nasil yapilir.
Cok tesekkurler
Saygilarimla
Merhaba,
Bu tip durumlarda hukuki olarak sizleri bağlayıcı bir durum söz konusu değil. Yazımız içeriğinde de belirttiğimiz gibi adli bir işlem gerçekleştirilmelidir.
Merhaba
Şirketteki bilgisayarlarda lisanssız program kullanıldığı ile ilgili mahkeme kararlı tespite geldiler. Gelen kişiler hakim, katip, bilirkişi ve şikayet eden firma avukatıydı. Hakimin böyle bir tespitte şahsen bulunması normal bir durummudur?
Merhaba,
Delil tespitinde hakimin bizzat bulunması doğrudur. Bazı durumlarda hakim bir bilirkişiyi yetkilendirip işlemi yapmasını da isteyebilir.
Ben insanların kaçak şeyler kullanmasını istemiyorum. Etrafta kullanan olduğunu görüyorum. Şikayet etsem cezasi çok fazla. Açıkçası beni aşırı çokta rahatsız ediyor, sizce ne yapmalıyım?
Merhaba,
Şikayet hakkınız mevcut tabi ki lakin hangi yazılım ise ilgili yazılım firmasına da bildirim yapabilirsiniz.
merhaba kısa zaman önce bir yazılım şirketi tarafından işyerine lisanssız yazılım iddiası ile bilirkişi geldi fakat fiziki olarak bir bilgisayar içinde böyle bir yazılım bulunamadı. Ve hiçbir bilgisayarda bu programı tespit edemediğine dair tutanak oluşturdu. iddiasını sürdürmesi için elindeki elektronik adresler yeterlimidir.
Merhaba,
Bu işlem sonrasında delil bulunmadığından ötürü lehinize sonuçlanacaktır lakin yine de başvurucu şirketin sunduğu delilleri görmek gerekli.
Merhaba 3 gün önce işyerimize bilirkişi ile tespit için geldir. lisanssız yazılım buldular yalnız sadece fotoğraf çekip gittiler. herhangi bir tutanak imzalamadım. tutanak olmadan sadece fotoğraflarla dava açabilirler mi? bu arada ana bilgisayarımızda 1 adet lisanslı program vardı arada sırada kullandığımız servis amaçlı kullandığım bilgisayarda buldular.
Merhaba,
Delil tespiti işlemlerinde yetkili bilirkişi işlemleri gerçekleştirir. İş yerine veya konuta gidildiğine dair delil olması bakımından basit bir tutanak tutulması gerekir. İncelemeyi gerçekleştiren bilirkişinin raporu taraflara tebliğ edilir. Bu rapora itiraz hakkınızı kullanmanız gerekir.
Merhaba Mehmet Emre Bey, birkaç gün önce lisanssız yazılım kullanımıyla ilgili hukuk bürosundan mail geldi. Mailde mac adresi, kullanım tarihleri ve ip bilgileri bulunmakta. Şirketin internetine bağlı bir bilgisayarda lisanssız yazılım kullanıldığı için geri dönüş yapılmasını ve uzlaşmaya varılmasını istiyor avukat. Fakat sorum şu, herhangi bir arama kararı, bilirkişi, avukat veya polis şirkete gelmedi. Hiçbir arama olmadı. Sadece mail attılar. Bu durumda mac adresleri, ip adresleri delil olarak sayılır mı? Yani fiziksel olarak bilgisayarda delil bulmaları gerekmiyor mu? Dava açarlar mı açarlarsa aleyhimize bir karar çıkar mı? Teşekkür ederim.
Merhaba,
Lisanssız yazılım kullanıldığı iddia ediliyor ise bununla ilgili hukuki süreç başlatılmalı ve delil elde edilmelidir.
merhaba bir yazılım firması hakkımda delil tespiti tapmak üzere karar aldırmış ve işyerimde tespit yaptılar. İki bilgisayarım da eski versiyon lisanssız proğram tespit edip zabıt tutup gittiler. Süreç nasıl işler veya gelişir. bilirkişi raporunaitiraz etmem gerekirmi ,anlaşma ya gidip lisans mı almalıyım? yardımcı olup bilgi verirseniz sevinirim.
Merhaba,
Bu tip durumlarda ne yapıldığı ve yasal süreci yazımızda izah ettik. Lisanssız yazılıma ilişkin tespit yapılmışsa yapılan işlemin hukuka uygun olup olmadığı bir avukat tarafından değerlendirilmelidir. Her arama kararı veya her delil tespiti kararı hukuka uygun olmayabilir. Bu nedenle evrakların ve kararın tarafımıza ulaştırılması ve hukuki görüş alınmalıdır.
Merhaba
Patron bana şirkette lisassız bir yazılım kurdurdu, bu şekilde suç kimin üzerinde?
Bana bir şey olur mu?
Merhaba,
İşveren bu tip durumlarda sorumlu olan kişidir. Yine de her olay kendi içerisinde ayrı ayrı değerlendirilmeli, işverenin bir çalışana veya başka şirkete yazılım hususunda yetki verip vermediği araştırılmalıdır.