Sendikal tazminat, Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’nda düzenlenmiş olan bir tazminat çeşididir. Bu tazminat çeşidi, işçilerin sendika üye olup olmamaları ve sendikal faaliyetler içerisinde bulunup bulunmamaları nedeniyle iş sözleşmelerinin feshedilmesi veya sendikalı işçi ve sendikaya bağlı olmaksızın çalışan işçiler arasındaki ayrımın varlığı çerçevesinde kendini göstermektedir.

sendikaltazminat

Nitekim Sendikalar Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’nun 25. Maddesine göre işçilerin sendikal özgürlükleri söz konusudur. Her işçi, dilediği sendikaya üye olabilir, üyelikten çıkabilir, sendikal faaliyetlerde bulunabilir. Bu ve bunun gibi sendikal faaliyetler nedeniyle işçiler arasında herhangi bir ayrım yapılamayacağı gibi bu faaliyetler nedeniyle işçilerin de iş sözleşmelerine son verilemez.

Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’na buradan ulaşabilirsiniz.

Sendikal Özgürlük ve Güvencesi

Yukarıda da beyan ettiğimiz üzere işçiler, dilediği sendikaya üye olabilir ve üyelikten çıkabilir, sendikal faaliyetlerde bulunabilir. Bu faaliyetlerin işveren tarafından engellenmesi veya bu faaliyetler nedeniyle işçinin iş akdine son verilmesi halinde sendikal tazminat hakkı doğar. Sendikal özgürlük, Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’nun 25. Maddesinde güvence altına alınmış tır.

Sendikal Tazminat ve İşe İade Davası Açma Şartı

Eski kanunda sendikal tazminat alabilme şartlarından bir tanesi de işçinin işe iade davası için başvuruda bulunma zorunluluğu idi. İşe iade davası açmayan işçi, sendikal tazminat için başvuru yapamamaktaydı. Yeni düzenlemeye göre artık bu şart kaldırılmış olup buna dair düzenleme 25. Maddenin 5. Fıkrasında yer almıştır.

işe iade

Bunun yanı sıra işe iade davasını kazanan bir işçi, işveren tarafından işe başlatılmazsa İş Kanunu’nun 21. Maddesi gereğince işçinin 4 ila 8 aylık maaşına tekabül eden tazminat miktarını ödemek zorundadır. Fakat sendikal tazminata hükmedilmesi ve işverenin işe iade kararını yerine getirmemesi (işçiyi işe başlatmaması) halinde her iki tazminata ilgili mahkeme hükmetmeyecektir.

6 Aydan Az Çalışmış İşçinin Sendikal Tazminat Hakkı

İş güvencesinden faydalanmak isteyen bir işçi için bazı şartların varlığı gerekmektedir. Nitekim işyerinde en az 30 işçi çalışmalı ve işçinin kıdemi 6 aydan fazla olmalıdır. Bu hususları sağlamayan işçinin sendikal tazminat hakkı yoktur. Fakat 6 ayı tamamlamamış işçi, kötüniyet tazminatına dair dava açabilecektir. İş Kanunu ve çerçeve kanunlarda buna ilişkin engelleyici bir düzenleme söz konusu değildir.

Sendikal Tazminatta İspat Yükü Kimdedir ?

Sendikal tazminatın talep edildiği işe iade davasında işçi, sendikal nedenlerle iş sözleşmesinin feshedildiğini ispatla yükümlü iken işveren ise işçinin başka nedenlerden ötürü sözleşmesinin feshedildiğini ispatla yükümlüdür.

Hesaplama

Sendikal tazminat, işçinin aylık çıplak ücreti üzerinden bir yıldan az olmamak kaydıyla hesaplanacaktır. Bir işçinin aylık çıplak ücretinin 1500 (bin beş yüz) Türk Lirası olduğunu varsaydığımız zaman bu meblağın 12 (on iki) ile çarpılması halinde sendikal tazminat miktarına ulaşılacaktır.

Faiz

Sendikal tazminat bir ücret olmayıp tazminat çeşidi olarak değerlendirilmektedir. İlgili kanunlarda sendikal tazminata uygulanacak faiz türü belirlenmemiş olup tazminat miktarlarına uygulanan yasal faiz oranı, sendikal tazminat miktarına uygulanacak faiz oranı olacaktır.

Zamanaşımı 

Sendikal tazminatın ücret olmayıp tazminat  niteliğinde kabul edilmelerinden ötürü zamanaşımı 10 yıl kabul edilmektedir. 10 yılın sona ermesiyle birlikte sendikal tazminata dair  haklar zamanaşımına uğrayacaktır.

Sendikal faaliyetler nedeniyle işten çıkarılan işçilerin işe iade davaları açmaları ve bu dava içerisinde sendikal tazminat talep etmeleri gerekmektedir.

İş Hukuku ile ilgili detaylı yazımıza buradan ulaşabilirsiniz.