Kişilerin soy isimleri yasalar gereği babanın soyadından gelmekte ve bu şekilde tescil edilmektedir. Süreç içerisinde birçok nedene dayalı olarak kişiler soy isimlerini değiştirmek isteyebilirler. Örneğin ; velayeti annede olan çocuğun soyadını annesi değiştirmek isteyebilir, babası ile husumeti olan evlat mevcut soyadını değiştirmek isteyebilir, alay konusu olabilecek bir soy ad kişinin istemiyle değiştirebilir gibi.

soyisim değişikliği

Böyle durumlar kişiler ilgili mahkemelere başvurularını gerçekleştirerek soy isimlerini değiştirmeyi talep edecek ve gerekçelerini de mahkemeye bildireceklerdir. Aşağıda izah edeceğimiz üzere bazı haklı nedenlerin varlığı halinde mahkemeler soy isimlerin değiştirilmesine karar vermekte, gerekçesiz bir soy isim değişikliği talebi ilgili mahkeme tarafından reddedilmektedir. Aşağıda detaylara girmeden önce nüfus davalarına ilişkin yazmış olduğumuz yazılarımızın bazılarını okuyabilir, bilgi sahibi olabilirsiniz.

İsim Soy isim Değiştirme Davaları Hakkında Genel Bilgiler ; İsim Değiştirme Davası

İsim Soy isim Değişikliği Hakkında Sık Sorulan Sorular

Yasal Düzenleme

İsim ve soy isim değiştirmeye yönelik Nüfus Kanunu’nun 46. maddesi ilgili işlemlerin nasıl ve ne şekilde yapılacağını düzenlemiştir. Bu madde şu şekildedir :

  • Madde 46- Yaş, ad, soyadı ve diğer kayıt düzeltme davaları ilgilinin oturduğu yer asliye hukuk mahkemesinde Cumhuriyet savcısı ve nüfus baş memuru veya nüfus memuru huzuruyla görülür ve karara bağlanır. Bu davalar düzeltmeyi isteyenlerle, ilgili resmi dairenin göstereceği lüzum üzerine Cumhuriyet Savcıları tarafından açılabilir ve dinlenecek tanıklar, resmi kayıt örnekleri ve belgelerle ispat olunur. Şu kadar ki; ilgilinin görünüşü davayı yalanlayıcı olmaması şarttır. Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu hükümlerine göre ceza mahkemelerinde yapılacak yaş düzeltmesi işlerinde de nüfus baş memuru veya nüfus memuru taraf olarak bulunurlar.
  • Mahkeme kararına karşı taraflar Yargıtay’a başvurabilirler, yaş, ad, soyadı ve kayıt düzeltmesi hakkındaki mahkemeden verilen kararlar kesinleştikten sonra ilgilinin aile kütüne geçirilir. Ad ve soyadının değiştirilmesi, din değiştirme suretiyle de olsa mahkeme kararıyla yapılır. Adlarını değiştirenlerin aile kütüğünde yazılı çocukların baba veya ana adları, soyadlarını değiştirenlerin yalnız eşiyle reşit olmayan çocuklarının soyadları birlikte değiştirilir. Yaş düzeltme davası ancak bir defa açılabilir.

Görüldüğü üzere soy isim değiştirmek için yasal düzenleme bu şekilde olup aşağıda izah edeceğimiz usuli şartlara da dava açılırken dikkat edilmelidir.

Haklı Sebepler Nelerdir ? 

Gerek Türk Medeni Kanunu gerekse de Nüfus Kanunu gereğince soyadını değiştirmek isteyen kişiler haklı bir nedene dayanmak durumundadır. Yukarıda da izah ettiğimiz üzere soyadını değiştirmek için haklı bir nedene dayanmayan yurttaşların soy isim değiştirme talepleri kabul edilmeyecek ve davaları mahkeme tarafından reddedilecektir. Hal böyleyken haklı nedenlerin neler olabileceği ve kanun kapsamında haklı neden kabul edilen halleri sıralamak istemekteyiz :

  • Milli kültüre, örf veya adete uygun olmama
  • Alay edilebilir, kötü anlam ifade edebilir olma
  • Mesleki açıdan adın zedeleyici olması
  • Başka bir isimle tanınmış olma
  • Din değişikliği

Bu ve bunun gibi nedenler haklı neden olarak kabul edilecek ve mahkemelerce kişilerin istekleri doğrultusunda soy isim değişiklikleri yapılıp nüfusa tescil edilecektir.

Soy Ad Değiştirme Davasında Görevli Mahkeme ve Yetkili Mahkeme Hangisidir ? 

Soy isim değiştirmek isteyen kişiler davayı doğru mahkemede açmak zorundadır. Aksi halde davada görevsizlik kararı verilecek ve süreç uzayacaktır. İsim ve soy isim değiştirme davalarında görevli mahkeme Asliye Hukuk Mahkemeleridir. Soy isim Değiştirme Davalarında görevli mahkemenin Asliye Hukuk Mahkemesi olduğuna dair yazımız için tıklayınız : Soy isim Değiştirme Davasında Görevli Mahkeme.

Soy İsim Değiştirme Davası Ne Kadar Sürer ?

Soy isim değiştirme davalarında süreç ortalama 2 ile 4 ay arasında sürse de bazı durumlarda mahkemelerin yoğun olması ve duruşma tarihini ileri bir tarihe vermeleri nedeniyle süreç 6 aya uzayabilmektedir.

Nüfus Hizmetleri Kanunu’na buradan ulaşabilirsiniz.