Terk, bir eşin ortak konuttan ayrılması veya bir eşin diğer eşi ortak konuttan uzaklaştırması olarak tanımlanabilir. Nitekim uygulamada eşini evinden kovan eş terk etmiş sayılmaktadır. Bu nedenle terk tanımını genişletmek yerinde olacaktır. Terke dayalı olarak boşanma davaları uygulamada sıkça karşılaşılan bir durumdur. Türk Medeni Kanunu’nda terk, sıkı şekil şartlarına bağlanmış olup özel bir yargılama usulüne tabiidir.

boşanma davası avukat

Terk Nedeniyle Boşanmanın Şartları

Aşağıda anlatacağımız üzere sıkı şekil şartlarına bağlı olan terk nedeniyle boşanma davasında boşanma kararının verilebilmesi şu şartların varlığı aranır :

  • Eşlerden biri ortak yaşama son vermiş olmalı,
  • Terk eylemi ciddi olmalı ve ortak yaşama son verme amacı gütmeli,
  • Terk, hukuka aykırı olmalı
  • Eşi konuta davet için Mahkemece veya Noter kanalıyla ihtar çekilmeli,
  • İhtar samimi ve uygulanabilir olmalıdır.

Terk nedeniyle boşanmaya karar verilebilmesi için yukarıdaki şartların varlığı aranır. Bu şartların sağlanması ile birlikte yargılama neticesinde aile mahkemesi, tarafların terk nedeniyle boşanmalarına karar verir. Bu şartları izah edecek olursak :

Terk Nedeniyle Boşanmanın Medeni Kanundaki Yeri

Özel boşanma sebeplerinden olan terk nedeni, Türk Medeni Kanunu’nun 164. Maddesinde yer almaktadır. Madde içeriği şu şekildedir :

Terk – Madde 164 : ‘Eşlerden biri, evlilik birliğinden doğan yükümlülüklerini yerine getirmemek maksadıyla diğerini terk ettiği veya haklı bir sebep olmadan ortak konuta dönmediği takdirde ayrılık, en az altı ay sürmüş ve bu durum devam etmekte ve istem üzerine hakim veya noter tarafından yapılan ihtar sonuçsuz kalmış ise terk edilen eş boşanma davası açabilir. Diğerini ortak konutu terk etmeye zorlayan veya haklı bir sebep olmaksızın ortak konuta dönmesini engelleyen de terk etmiş sayılır. Davaya hakkı olan eşin istemi üzerine hakim veya noter, esası incelemeden yapacağı ihtarda terk eden eşe iki ay içinde ortak konuta dönmesi gerektiği ve dönmemesi halinde doğacak sonuçlar hakkında uyarıda bulunur. Bu ihtar gerektiğinde ilan yoluyla yapılır. Ancak, boşanma davası açmak için belirli sürenin dördüncü ayı bitmedikçe ihtar isteminde bulunulamaz ve ihtardan sonra iki ay geçmedikçe dava açılamaz.’

Terk Nedeniyle Boşanma Davasını Kimler Açabilir ?

Türk Medeni Kanunu’nun 164. Maddesinde düzenlenen terke dayalı boşanma davası ancak ve ancak terk edilen eş tarafından açılabilir. Terk eden eş kesinlikle dava açamayacaktır.  Peki hangi hallerde konut eş tarafından terk edilmiş sayılacaktır ?

  • Eşlerin birlikte yaşadığı konutu terk eden eş terk etmiş sayılır.
  • Eşlerin birlikte yaşadığı konutta diğer eşi terk etmeye zorlayan eş terk etmiş sayılır. Uygulamada sıkça karşılaşılan bu durumlar genellikle eşlerini (karılarını) evden kovan eşlerde (kocalarda) karşılaşılır. Kaba tabirle eşini konuttan kovan eş, terk etmiş sayılmaktadır.
  • Eşinin ortak konuta dönmesini engelleyen eş de terk etmiş sayılır. Nitekim Türk aile yapısı gereği evlilik birliğinde çıkan problemlerde eşler geçici olarak evi terk edebilirler. Böyle durumlarda eşin pişmanlık duyup eve gelme arzusunun diğer eş tarafından görülmemesi ve yerine getirilmemesi terk olarak kabul edilecektir.

Terk Nedeniyle Boşanma Davasında İhtar Nasıl Yapılır ?

Terk nedeniyle boşanma davasında en önemli husus evi terk etmiş sayılan eşe yapılacak ihtardır. İhtarın yapılmasında bazı usuli sürelere uyulmuş, ihtar metninde bazı zaruri unsurların yer alması gerekmektedir. İhtarın nasıl yapılacağı ve ihtarda yer alması gereken hususlara dair yazımızı okumak için tıklayınız : Terk Nedeniyle Boşanma Davasında İhtar.

Eşlerin Birlikte Yaşamaya Ara Verme Kararı Almaları 

Türk Medeni Kanunu’nun 197. Maddesi ; eşlerin bazı hallerde ayrı yaşamaya karar verebileceklerini hükme bağlamıştır. Nitekim eşler; kişilik, ekonomik sebepler, güvenlik veya ailenin huzurunun tehlikeye düşmesi gibi nedenlerle ayrı yaşama kararı alabilirler. Böyle bir durumda  konutu terk eden eş, TMK 164. Madde anlamında terk etmiş sayılmayacaktır.

Terk Nedeniyle Boşanma Davasında Davayı Kabul

Terk nedeniyle boşanma davası, yapısı itibariyle sıkı şekil şartlarına bağlandığı için terk olgusunun varlığının tespiti için yukarıda saydığımız tüm şartların varlığı gerekmektedir. Nitekim ihtar çekilmeli bu ihtara karşılık verilmediği takdirde ikinci bir ihtar çekilmeli ve ihtarın da bazı nitelikleri taşıması gerekir. Bununla birlikte ihtarın noter veya aile mahkemesi tarafından çekilmesi gerekir. Bu kadar sıkı şekil şartlarının varlığı halinde davanın davalı tarafından kabul edilmesi aile mahkemesi hakimin bağlamayacak ve davayı kabul herhangi bir sonuç doğurmayacaktır.

Terk ve Evlilik Birliğinin Temelinden Sarsılması Nedenleri Arasındaki İlişki

Boşanma davası hem terk nedenine hem de evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedenine dayalı olarak açılırsa; dava Aile Mahkemesi tarafından reddedilecektir. Yani terditli olarak açılsa veya her iki sebebe aynı anda dayanılsa dahi dava reddedilecektir. Fakat terk nedenine dayalı olarak açılan boşanma davası tahkikat aşamasında ıslah edilerek başka bir sebebe dayanılabilir. Bununla birlikte terk nedenine dayalı olarak açılan boşanma davası yine ıslah edilerek anlaşmalı boşanma davasına çevrilebilir ve taraflar anlaşmalı boşanma protokolüyle birlikte anlaşmalı olarak boşanabilirler.

Boşanma ile alakalı Yargıtay Kararları sorgulama ekranına buradan ulaşabilirsiniz.

Boşanma davaları ile ilgili detaylı yazımıza buradan ulaşabilirsiniz.