İşe iade davası, İş Kanunu’nun 18. maddesi kapsamında iş güvencesinden faydalanan işçilerin iş sözleşmesinin, işveren tarafından haksız/geçersiz feshedilmesi halinde açılacak tespit davasıdır.

İş sözleşmesi haksız feshedilen ve İş Kanunu’nun 18. Maddesinde belirtilen iş güvencesine tabi bir işçi, işe iade davası açarak çalışmasına devam etme arzusunu bildirebilir ve bu hususu dava edebilir. Bir işçinin iş sözleşmesinin nasıl feshedildiğini tayin etme hususunda nasıl bir yol izleyeceğiz ? İş sözleşmesinin feshine ilişkin yazımızı okuyabilir, bu hususta bilgi sahibi olabilirsiniz : İş Sözleşmesinin Feshi ve Usulü

Peki bir işçi, işe iade davası açmak için hangi şartlara haiz olmalıdır? Şayet bir işçi işe iade davası açmak istiyor ise ;

1. 30 veya daha fazla işçi çalıştıran bir işyerinde en az 6 aylık kıdemi olmalı,
2. Belirsiz süreli iş sözleşmesi ile çalışıyor olmalı,
3. İş sözleşmesi geçersiz/haksız bir nedenle feshedilmiş olmalıdır.

Bu şartların sağlanması halinde işçi işe iade davası açabilecek ve sözleşmesinin haksız olarak feshini dava edebilecektir. İşe iade davasında yargılama süreci hakkında detaylı bilgi için ilgili yazımızı okuyabilirsiniz : İşe İade Davasında Yargılama

İşe İade Davasında Hak Düşürücü Süre (Zamanaşımı) ve Davanın Açılması

İşe iade davası açmak isteyen bir işçi, yukarıdaki şartları sağladığına kanaat getirdikten sonra iş sözleşmesinin feshinden itibaren 1 ay içerisinde Arabuluculuk Bürosuna başvurusunu yapmalı, Arabuluculuk sürecinde anlaşma sağlanamaz ise son tutanağın düzenlendiği tarihten itibaren 2 hafta içinde işe iade davası açmalıdır.

İş Kanunu’nun 20. Maddesine göre iş sözleşmesi feshedilen işçi, fesih bildiriminde sebep gösterilmediği veya gösterilen sebebin geçerli bir sebep olmadığı iddiası ile fesih bildiriminin tebliği tarihinden itibaren bir ay içinde işe iade talebiyle İş Mahkemeleri Kanunu hükümleri uyarınca arabulucuya başvurmak zorundadır. Arabuluculuk faaliyeti sonunda anlaşmaya varılamaması halinde, son tutanağın düzenlendiği tarihten itibaren iki hafta içinde İş Mahkemesinde dava açılabilir.

İşe iade davasının ne kadar süre içerisinde açılması gerektiğine dair detaylı açıklamalarımız ve bu sürenin ne zamandan itibaren başlayacağına ilişkin Yargıtay kararları için ilgili yazımızı okuyunuz : İşe İade Davası Açma Süresi Nedir ?

İşe İade Davasında İspat Yükü Kimdedir ?

İşe iade davasını süresinde açan bir işçi davada, işten çıkarmanın haksız olduğunu ve geçerli bir sebebe dayanılmadığını beyan edecek, işveren ise işten çıkarmanın ve iş sözleşmesinin feshinin geçerli nedene dayandığını ispat edecektir. Genel anlamda ispat yükü işverendedir. Fakat İş Kanunu’nun 20. Maddesine göre işçi, feshin başka bir nedene dayandığını iddia ediyor ise bu hususu ispatla yükümlü olacaktır. İşe iade davasında ispat yüküne dair detaylı yazımızı okuyabilirsiniz : İşe İade Davasında İspat Yükü

İşe İade Davası Ne Kadar Sürer ?

İş Kanunu’nun 20. Maddesine göre açılan bir işe iade davası 2 ay içerisinde sonuçlandırılmalıdır. Nitekim işe iade davaları seri yargılama usulüne göre görülecek ve niteliği itibariyle de çabuk sonuçlandırılacaktır. Fakat gerek Türk Hukuku’nun ağır işlemesi gerekse de dava yoğunlukları nedeniyle İş Mahkemeleri bu sürelere riayet edememekte dava süresi uzamaktadır.

İşe İade Davalarında Görevli Mahkeme

İşe iade davaları, işçinin İş Kanunu’ndan doğan haklarının neticelendiği davalardır. Bu nedenle bu tür davalar diğer işçi davalarında olduğu gibi İş Mahkemelerinde görülecektir. İş Mahkemelerinin olmadığı yerlerde ise işe iade davası, İş Mahkemesi sıfatıyla Asliye Hukuk Mahkemelerinde görülecektir.

İşe İade Davalarında Yetkili Mahkeme

İşe iade davalarında yetkili mahkeme hususu genel kurallara göre belirlenir. Buna göre işe iade davalarında yetkili mahkeme ;  davalının ikametgahı, yani davalı şirketin bağlı bulunduğu yer mahkemesi veya işçinin işini yaptığı yer mahkemesidir.

İş Mahkemesinin İşe İade Kararı Vermesi

İşe iade davasının görüldüğü İş Mahkemesinin işe iade kararı vermesi halinde işçi ve işverene bazı yükümlülükler düşmektedir. İşe iade kararı, öncelikli olarak duruşmada kısa karar olarak açıklanacaktır. Bunu takiben ilgili mahkeme, gerekçeli kararı yazacak ve taraflara tebliğ edecektir. Tebliğ ile birlikte işçi açısından süreç başlayacaktır. İş Mahkemesinin gerekçeli işe iade kararını tebliğ alan işçi 10 gün içerisinde işverene işe başlama başvurusu yapmalıdır.

İşe İade kararı

İşe iade kararı veren İş Mahkemesi, vereceği kararda işçinin hak kazanacağı 4 aylık boşta geçen süre ücretini ve işe başlatılmadığı takdirde ödenmesi gereken işe başlatmama tazminatına yer vermelidir.

İşçinin İşe Başlama Başvurusu (İşçinin İşe İade Talebi)

İş mahkemesinin işe iade kararı vermesi ve bu kararın işçiye tebliğ edilmesiyle birlikte işçi açısından süresinde hareket etme zorunluluğu ortaya çıkacaktır. İşe iade kararına binaen işçi, İş Kanunu’nun 21. maddesi doğrultusunda işe iade kararının tebliğinden itibaren 10 gün içerisinde işverene işe başlamak istediğine dair başvuruda bulunmalıdır. İşçi, bu işe başlama arzusunu ciddi ve samimi bir şekilde dile getirmek zorundadır. İşe başlama arzusu bizzat işçi veya işçinin avukatı tarafından yapılabilir.

Her ne kadar kanunda bu hususta bir şekil şartı olmasa da ileride bu sürenin kaçırıldığına dair herhangi bir ihtilaf halinde işçi, bu hususu yazılı evraklarla kanıtlamak durumunda kalabilir. İşe iade talebinin işçinin avukatı tarafından yapılabileceğine ilişkin detaylı açıklamalarımız ve Yargıtay kararı için tıklayınız : İşçinin Avukatının İşe İade Başvurusu.

İşçinin ve İşverenin İşe İade Konusunda Samimi Olması

İşe iade kararı sonrası işverene işe başlama arzusunu bildiren işçi bu arzusunda samimi olmalıdır. İşveren de işçiyi işe davet ederken samimi olmalı, bu davetinde işe dair tüm hususları detaylıca işçiye bildirmelidir. İşverenin samimi iradesi hususundaki yazımızı okuyabilirsiniz : İşçinin İşe İade Talebinde İşverenin Samimi İradesi

10 Günlük İşe İade Süresinin Kaçırılması Halinde Kıdem ve İhbar Tazminatının Durumu

İşçi, işe iade kararının yerine getirilmesi için 10 günlük başvuru süresini kaçırırsa, işverenin geçersiz kabul edilen feshi geçerli kabul edilecektir. Hal böyleyken kıdem ve ihbar tazminatı hususu ilk baştaki feshin geçerli bir fesih olmasına göre şekillenecek ve işçiler açısından mağduriyet yaratabilecektir. İşbu nedenle yeniden önemle belirtmek isteriz ki ; işe iade davası açma arzusunda olan işçilerin temel amacı tazminat kazanmak değil, gerçekten işe iade edilme arzusu olmalıdır. Şayet aksi halde kıdem ve ihbar tazminatlarının da kaybına yol açılabilir.

İşe İade Davasında Boşta Geçen Süre Ücreti ve İşe Başlatmama Tazminatı

İşe iade davasının kazanılması sonrasında işveren her halükarda 4 aylık boşta geçen süre ücretini ödemek zorundadır. Bunun haricinde işçinin başvurusu üzerine işveren, işçisini 1 ay içerisinde işe başlatmak zorundadır. Şayet işe başlama arzusunu dile getiren işçisini işe başlatmayan işveren boşta geçen süre ücretine ek olarak işe başlatmama tazminatı da ödemek zorunda kalacaktır.

İşe İade Edilen İşçinin İşe Başlatılmaması Halinde Tazminat Durumu

İşe Başlatmama Tazminatı yazımız için tıklayınız.

Boşta Geçen Süre Ücreti yazımız için tıklayınız.