İsim ve soy isimlerinden memnun olmayan ve değiştirmek için haklı bir gerekçesi olan yurttaşların Türk Medeni Kanunu’nun 27. maddesine açtıkları dava isim değişikliği(İsim Tashihi) davası ve soy isim değişikliği(Soy isim Tashihi) davası olarak adlandırılır.

Toplum içerisinde ayırt ediciliği sağlayan isim ve soy isim, şahısların yaşantısını bazen zora sokabilmektedir. Bu nedenle kanun koyucu şahısların bu mağduriyetini giderebilmek için yasal düzenlemelerle, kişilere isim ve soy isimlerini değiştirebilme imkanı tanımıştır. Fakat isim-soy isim değiştirmek isteyen kişi, bunu yalnızca Mahkeme kararı ile gerçekleştirebilecektir. Nitekim Nüfus Hizmetleri Kanunu’nda ‘kesinleşmiş mahkeme hükmü olmadıkça nüfus kütüklerinin hiçbir kaydı düzeltilemez’ demektedir. Bu nedenle isim soy isim değişikliği isteyen taraf, bu isteğini mahkemeler kanalıyla gerçekleştirebilecektir.

Her ne kadar ülkemizde e-devlet sistemi üzerinden isim değişikliği ve soy isim değişikliğinin önü açılmış ise de bu şekilde kontrolsüz yoğun değişimin yararlı olmadığı kanaatindeyim. Nitekim ülkemizde birçok kişi bu hizmeti denemek maksadıyla hayranı olduğu kişilerin isimlerini almış ve birçok karışıklığa neden olacak bir zemin hazırlanmıştır.

Nüfus Davalarında İsim Soy İsim Değiştirmek İçin HAKLI SEBEP

 Medeni Kanunumuzun 27. maddesine göre : ‘ Adın değiştirilmesi, ancak haklı sebeplere dayanılarak hakimden istenebilir’ demektedir. Her ne kadar madde metninde haklı sebepten bahsedilse de haklı sebebin ne olduğuna dair herhangi bir sayım yapılmamış, bu alan tamamen hakimin takdirine bırakılmıştır. Öyle ki nüfus davaları, uygulama ve içtihatlar ile şekillenmiştir. Buna göre haklı sebep olarak şunlar gösterilebilir :

• Milli kültüre, örf veya adete uygun olmama
• Alay edilebilir, kötü anlam ifade edebilir olma
• Mesleki açıdan adın zedeleyici olması
• Başka bir isimle tanınmış olma

Yargıtay’ın süregelen uygulamaları doğrultusunda DİN DEĞİŞİKLİĞİ de isim ve soy isim değişikliği için bir haklı sebep oluşturmaktadır.

DAVA SÜRECİ

İsim ve/veya soy isim değiştirme talebi olan şahıslar davalarını kendileri açabilecekleri gibi bir avukat aracılığıyla da davalarını yürütebilirler. Mahkemece yapılacak nüfus düzeltme işlemi için belli başlı hukuki prosedürler söz konusudur. Bunlara kısaca değinmek gerekirse :

Yetkili ve Görevli Mahkeme

İsim ve/veya soy isim değişikliği davalarında görevli ve yetkili mahkeme ; şahsın yerleşim yeri adresinin (ikametgahının) bulunduğu yerdeki Asliye Hukuk Mahkemesidir. Görev hususu hakimin resen gözeteceği hususlardan olduğu için davanın görevsiz mahkemede açılması halinde dava reddedilecektir.

Mahkemeye Başvuru

İsim ve/veya soy isim değiştirmek isteyen şahıs, bizzat kendisi veya avukatı aracılığıyla mahkemeye başvuracaktır. Bu tür davalar, yalnızca bir kere açılabileceğinden ötürü titiz davranılması ve dilekçedeki talep kısmının özenle yazılması gerekmektedir.

Tanık

İsim ve/veya soy isim değişikliği için duruşmada dinlenmek üzere 2 adet tanık isminin dava başlangıcında mahkemeye bildirilmesi gerekmektedir. Tanıklar, mahkemeye T.C. kimlik numaraları ve adresleriyle birlikte bildirilmeli, duruşmada hazır bulunarak dayanılan haklı sebep ne ise bunu duruşma esnasında ifade etmelidirler. Hakim, tanık olmaksızın nüfustaki kaydın düzeltilmesine hükmetmeyecektir.

Nüfus Kayıtlarında Yapılacak Değişikliğin İlanı

Davanın neticelenmesi ile birlikte karar metni, hakimin uygun göreceği mahalli bir gazetede ilan edilir. İlanın ardından kararın kesinleşmesiyle birlikte nüfus müdürlüğünden ilgili değişikliğin yapılması talep edilerek isim ve/veya soy isim değişikliği gerçekleştirilmiş olur.

Dava Süresi

Mahkemeye başvuruyu takriben 3 ila 4 ay sonunda talep edilen değişiklik nüfusa işlenmiş hale gelecektir.

VEKALETNAME BİLGİLERİ

İsim ve/veya soy isim değiştirme davası için vekaletname çıkarılırken ; ‘nüfus davaları açmaya, isim ve/veya soy isim değişikliği davası açmaya’ ibaresinin eklenmesi gerekmektedir. Vekaletname bilgilerimiz için ofisimizle iletişim kurabilirsiniz.

İsim değiştirme davası için ayrı  yazılarımız bulunmaktadır. İlgili yazıları okumak için :

İsim Değiştirme Davası Nedir, Nasıl Açılır, Görevli ve Yetkili Mahkeme Hangisidir ?

Ad Soy ad Değiştirme Davalarında Sık Sorulan Sorular

İsim ve Soy isim Değiştirme Davaları ile ilgili Yargıtay Kararı sorgulama ekranına buradan ulaşabilirsiniz.