Türk Medeni Kanunu’nun 163. Maddesi iki farklı boşanma nedenini birlikte düzenlemiştir. Bunlardan ilki suç işleme nedeni olup diğeri de haysiyetsiz hayat sürmedir. Madde metni şu şekildedir : ‘Eşlerden biri küçük düşürücü bir suç işler veya haysiyetsiz bir hayat sürer ve bu sebeplerden ötürü onunla birlikte yaşaması diğer eşten beklenemezse, bu eş her zaman boşanma davası açabilir.’ denilmiştir.
Türk Medeni Kanunu’na buradan ulaşabilirsiniz.
Haysiyetsiz Hayat Sürme Nedeniyle Boşanma Davasının Şartları
TMK 163’e dayanarak haysiyetsiz hayat sürme nedeniyle boşanma davasının açılması halinde aleyhine boşanma davası açılan eşin yalnızca haysiyetsiz hayat sürmesi yeterli değildir. Bunun yanı sıra haysiyetsiz hayat sürmenin diğer eş için ortak hayatı çekilmez kılması gerekmektedir. Yani haysiyetsiz hayat sürme nedeniyle boşanma davasının kabul edilmesi için şu iki şartın varlığı gerekmektedir :
- Eşin haysiyetsiz hayat sürmesi gerekir,
- Haysiyetsiz hayat sürmenin ortak hayatı diğer eş için çekilmez kılması gerekir.
Haysiyetsiz Hayat Sürme Kavramı ve Örnekleri
Haysiyetsiz hayat sürme kavramı toplumca onaylanmayan ahlak dışı bir yaşantı sürme halidir. Yargıtay’a göre de haysiyetsiz hayat sürme kişinin toplum tarafından kabul görülmeyen, hoş görülmeyen hareketlerde bulunması ve yaşantısını bu şekilde sürdürmesidir. Haysiyetsiz hayat sürmeye örnek olarak evli bir kişinin başka birisiyle evlilik dışı birlikte yaşaması olarak gösterilebilir. Bu noktada doktrinde tartışmalar olsa da Yargıtay’ın görüşü bu yöndedir.
Haysiyetsiz hayat sürmeye örnek olarak ; toplumca kabul görülmeyen bir mesleği icra etmek, toplumca kabul görülmeyen bir sanatla uğraşmak, toplumca kabul görülmeyen bir eşyanın ticaretini yapmak vb. eylemler gösterilebilir. Bu hususlar çoğaltılabileceği gibi haysiyetsiz hayat sürmeye ilişkin boşanma davası somut olaya göre değerlendirilmelidir. Nitekim boşanma nedenlerinin fazla olması ve bir olayın birçok boşanma nedenine uygulanabilir olması uygulamada biz boşanma avukatları için büyük handikaptır. İşbu nedenle somut olaylar ele alınmalı ve değerlendirme buna göre yapılmalıdır.
Haysiyetsiz Hayat Geçici Olmamalıdır
Haysiyetsiz hayat sürmeye ilişkin boşanma davası açılacak ise bu yaşantının geçici olmaması yani süreklilik arz etmesi gerekir. Kişinin kişilik bozuklukları vb. nedenlerle bir süreliğine haysiyetsiz yaşantı içerisinde bulunması veya o yaşantıya sürüklenmesi hallerinde boşanma davası kabul edilmeyecektir. Eşlerin tek bir fiili haysiyetsiz hayat sürdüğüne delil teşkil etmeyecektir.
Eşler, haysiyetsiz hayatı süreklilik haline getirmeli yani başka bir deyimle eşler bu yaşantıyı yaşam biçimi haline getirmelidir. Aile Mahkemesi, bu hususa özellikle değinecek ve haysiyetsiz yaşam sürmenin sürekliliğini araştıracaktır.
Haysiyetsiz Hayat Sürme Evlilikten Sonra Meydana Gelmelidir
Türk Medeni Kanunu’nun 163. Maddesine göre haysiyetsiz hayat sürme nedeniyle açılacak boşanma davasında iddia edilen haysiyetsiz hayat sürme eylemi, evlilik birliğinin kurulmasından sonra meydana gelmiş olmalıdır. Nitekim evlilik öncesi böyle bir yaşantının varlığının kabulü halinde, davayı açan eşin bu hususu bildiği, bu hususu kabullendiği ve bununla yaşamayı onayladığı kabul edilecektir. Yüksek Mahkeme’nin görüşü de bu yönde olup evlilik öncesi haysiyetsiz yaşantının varlığı halinde buna dayalı olarak açılan boşanma davaları reddedilecektir.
Haysiyetsiz Hayat Sürme Nedeniyle Boşanma Davasında Hak Düşürücü Süre/Zamanaşımı
Türk Medeni Kanunu’nun 163. Maddesi haysiyetsiz hayat sürme nedeniyle açılacak boşanma davasında herhangi bir süre sınırı koymamıştır. Fakat haysiyetsiz hayat sürme eyleminin bitmesinden çok uzun süreler sonra açılacak boşanma davası dürüstlük kurallarına aykırı olması nedeniyle reddedilecektir. Fakat haysiyetsiz hayat sürme evlilik birliğinde sıkıntılara yol açmış ve etkileri devam ediyorsa evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedeniyle boşanma davası açılabilir.
Boşanma davaları ile ilgili detaylı yazımıza buradan ulaşabilirsiniz.
Yargıtay kararları sorgulama ekranına ise buradan ulaşabilirsiniz.